Zrównoważony rozwój miast z udziałem materiałów z recyklingu coraz szybszy
Zmiany społeczno-ekonomiczne oraz klimatyczne, powodują przyspieszoną migrację ludności oraz rozwój miast na ogromną, niespotykaną dotąd skalę. Obecny deficyt na rynku mieszkaniowym to około od 1,5 do 2 mln lokali, a specjaliści spodziewają się jego wzrostu w perspektywie najbliższych lat. W konsekwencji zrównoważone budownictwo zyskuje na znaczeniu jeszcze bardziej, a związane z nim projekty i rozwiązania stają się kluczowe w całym procesie zachodzących zmian.
Zielona transformacja miast dzięki wdrożeniu GOZ
Zrównoważony rozwój miast jest możliwy dzięki integracji zróżnicowanych działań podejmowanych w ich obszarze. Będzie to oczywiście zmniejszenie natężenia ruchu kołowego przy jednoczesnym zwiększeniu udziału pojazdów elektrycznych czy zagospodarowanie terenów miejskich roślinnością. Największe znaczenie dla zrównoważonego rozwoju miast wydaje się jednak mieć zrównoważony rozwój branży budowlanej. Współczesne budownictwo coraz częściej utożsamiane jest z realizacją modelu gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ). Szczególne postępy w ciągu ostatnich kilku lat można zauważyć w branży cementowej, która w znaczącym stopniu zwiększyła wykorzystanie odpadów w procesie produkcji cementu, a w konsekwencji również innych materiałów budowlanych.
Na uwagę zasługuje z pewnością Holcim (dawniej Lafarge) należący do szwajcarskiej Holcim. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom, w Polsce Holcim przetwarza aż 1,8 mln ton zróżnicowanych odpadów, wykorzystując je do produkcji cementu. Około 400 tys. ton z tej puli stanowią odpady, które nie poddają się recyklingowi, m.in. odpady komunalne. Warto podkreślić, że są to odpady, których nie można przetworzyć i wykorzystać powtórnie, stąd tym bardziej istotna z punktu widzenia GOZ jest możliwość ich użycia do produkcji materiałów budowlanych.
W jaki sposób odpady wspierają wytwarzanie cementu?
Produkcja cementu jest procesem energochłonnym. W piecach cementowych niezbędna jest wysoka temperatura, a więc duże ilości paliwa. Dzięki nowoczesnej technologii, odpady, które zalegałyby na wysypiskach śmieci, zostają wykorzystane jako paliwo alternatywne. Nie tylko więc znikają z przestrzeni wysypisk, ale podlegając pełnej, bezemisyjnej utylizacji, wykorzystywane są do produkcji cementu, pozwalając aż w 80% zastąpić węgiel w procesach wytwórczych Holcim.
Pozostałe 1,2 mln ton odpadów pochodzi z innych gałęzi przemysłu. Są to popioły, żużle oraz inne produkty spalania, które Holcim wykorzystuje w produkcji cementu, obniżając w nim zawartość klinkieru pochodzącego z wypału węgla kamiennego. Zastępując węgiel odpadami, Holcim przyczynia się do przyspieszenia procesów dekarbonizacji.
W zeszłym roku jako Holcim wprowadziliśmy na rynek cement pod marką ECOPlanet, który może mieć do 50 proc. niższy ślad węglowy od tradycyjnych cementów, właśnie dzięki zastosowaniu surowców alternatywnych, które są jednocześnie zdekarbonizowane. Na jego bazie tworzony jest zrównoważony beton ECOPact, odpowiedni do budynków oraz infrastruktury powstałej w ekokoncepcji
Kolejnym krokiem na drodze do efektywnego zagospodarowania odpadów jest platforma ARM, która powstaje przy Cementowni Kujawy. Jest to kompleksowa instalacja, w obrębie której będzie przygotowywany surowiec do produkcji cementu. Popioły i żużle, odpady wapienne z dekarbonizacji wody i produkcji celulozy oraz inne materiały, które stanowią skutek uboczny produkcji w różnych gałęziach przemysłu, zostaną dzięki platformie odpowiednio przygotowane do produkcji klinkieru.
Zrównoważone budownictwo z wykorzystaniem urban mining
Stosowany przez Holcim recykling materiałów budowlanych wpisuje się w coraz bardziej popularny trend urban mining. Opiera się on na założeniu, że nieużytkowane obszary miejskie (np. stare zakłady poprodukcyjne, nienadające się do zamieszkania budynki itp.) stanowią pewien zasób, składowisko surowców, których można użyć do wytworzenia nowych materiałów budowlanych. Ze zgromadzonych surowców powstają kruszywa z recyklingu. Takie kruszywa mogą być produkowane w pobliżu składowiska oraz w pobliżu nowo powstającego obiektu budowlanego. Stwarza to znaczną przewagę logistyczną związaną z ich dostawą, w porównaniu do materiałów pochodzących ze złóż i wydobywanych jedynie w ściśle określonych lokalizacjach, tam gdzie możliwe jest ich pozyskanie. Krótszy dystans dla transportu to zmniejszenie emisji CO2, ale to oczywiście nie jedyna korzyść z wykorzystania materiałów z recyklingu. W ten sposób ogranicza się korzystanie z naturalnych skał, a także minimalizuje wpływ procesu wydobywczego na środowisko naturalne.
Urban mining z udziałem HOLCIM
Realizując zasadę „budować lepiej, zużywając mniej”, Holcim zakłada zmniejszenie wykorzystania kruszywa wydobywanego ze złóż na rzecz kruszywa pozyskanego z rozbiórek. Do 2030 roku firma planuje wprowadzenie na rynek ponad 1 mln ton kruszyw pochodzących z recyklingu. Takie podejście to odpowiedź na współczesne wyzwania związane z ograniczeniem zużycia surowców naturalnych i zastąpienie ich kruszywem z recyklingu, które zostaje ponownie zastosowane w infrastrukturze w różnych formach, m. in. jako dodatek do betonu. Jednym z przykładów urban mining z udziałem Holcim jest rozbiórka starej Cementowni Kraków Nowa Huta. Holcim podjął się przetworzenia gruzów na pełnowartościowe kruszywo, dzięki procesowi polegającemu na ścisłej kontroli, selekcji oraz oddzieleniu od innych materiałów, które nie mogą zostać wykorzystane. Poza korzystnym wpływem na środowisko naturalne kruszywo z recyklingu ma jeszcze jedną ważną zaletę – jest lżejsze o ponad 20 proc. od kruszywa naturalnego o takich samych parametrach.
Na przykładzie realizacji w Krakowie specjaliści z Holcim obliczyli, że wykorzystanie kruszywa z recyklingu pozwoliło zredukować o 66 proc. emisję CO2 w transporcie i aż o 74 proc. emisję na każdy m3 wykonywanych robót w stosunku do kruszyw z pobliskich kopalń.
Holcim, dążąc do cyrkularności, poszukuje źródeł materiałów w różnych miejscach. Pozyskanie materiałów w sposób ekologiczny wymaga wsparcia i ekspertyzy z zewnątrz. Dlatego pracujemy nad projektem kompleksowego rozwiązania problemu odpadów budowlanych na terenie największych polskich aglomeracji. Idea jest taka, by nadać materiałom po rozbiórce drugie życie. Holcim podejmuje dalsze kroki w obniżeniu swoich emisji CO2 oraz wprowadzaniu zrównoważonych rozwiązań dedykowanych budownictwu ekologicznemu. Gospodarka obiegu zamkniętego jest w centrum naszej działalności biznesowej i z każdym rokiem robimy więcej, aby zużywać mniej!
